PENGARUH CORPORATE GOVERNANCE TERHADAP RISIKO PERUSAHAAN : EARNING MANAGEMENT DAN KUALITAS AUDIT SEBAGAI VARIABEL MODERASI
Keywords:
Corporate Governance, Risiko Perusahaan, Earnings Management, Kualitas Audit, BankAbstract
Penelitian ini bertujuan untuk menguji pengaruh mekanisme corporate governance
terhadap risiko perusahaan dengan earnings management dan kualitas audit sebagai
variabel moderasi. Variabel corporate governance yang digunakan meliputi ukuran
dewan komisaris, kepemilikan institusional, dan ukuran komite audit. Risiko perusahaan
diproksikan menggunakan Altman Z-Score (sign-reversed). Earnings management diukur
menggunakan Modified Jones Model, sedangkan kualitas audit diproksikan dengan
auditor Big-4. Data penelitian menggunakan pendekatan kuantitatif dengan metode
analisis regresi data panel terhadap perusahaan perbankan yang terdaftar di BEI periode
2023–2024. Hasil penelitian diharapkan menunjukkan bahwa corporate governance
berpengaruh negatif terhadap risiko perusahaan. Earnings management diprediksi
meningkatkan risiko serta memperlemah peran corporate governance, sedangkan kualitas
audit diperkirakan menurunkan risiko dan memperkuat peran corporate governance.
Temuan ini diharapkan memberikan kontribusi teoretis pada literatur corporate
governance dan implikasi praktis bagi regulator serta manajemen bank dalam menekan
risiko melalui tata kelola yang efektif.
References
Aboiu-Eil-Soioid, H. (2021). Boiard geindeir diveirsity, poiweir, and bank risk taking. Inte
irnatio
inal
Re
ivie
iw o
if Financial Analysis, 75(January 2020), 101733.
https://doii.oirg/10.1016/j.irfa.2021.101733
Altman, Ei. I. (1968). Financial ratiois, discriminant analysis and thei preidictioin oif
coirpoiratei bankruptcy. The
i Jo
iurnal o
if Finance
i, 23(4), 589–609.
https://doii.oirg/10.1111/j.1540-6261.1968.tb00843.
Areins, A. A. (2015). Auditing & Jasa Assurancei.
Asghar, A., Sajjad, S., Shahzad, A., & Mateimiloila, B. T. (2020). Roilei oif discreitioinary
eiarning manageimeint in coirpoiratei goiveirnancei-valuei and coirpoiratei goiveirnancei-risk
reilatioinships. Co
irpo
irate
i Go
ive
irnance
i (Bingle
iy), 20(4), 561–581.
https://doii.oirg/10.1108/CG-11-2019-0347
Bank Indoineisia. (2023). Stabilitas Siste
im Ke
iuangan dan Risiko
i Pe
irbankan. Jakarta:
Bank Indoineisia.
Beissis, J. (2015). Risk Manageimeint in Banking. Jeirman: Wileiy.
Beilkaoiui, A. R. (2017). Acco
iunting The
io
iry. Ceingagei Leiarning.
Birindeilli, G., Savioili, H. C., Administrasi, M., & Bisnis, A. (2020). Kapan pe
ire
impuan
dalam de
iwan dire
iksi me
ingurangi risiko
i bank ? 20(7), 1307–1327.
Coittreill, A., & Luccheitti, R. (2025). Gre
itl Use
ir’s Guide
i (2025 eiditioin). Wakei Foireist
Univeirsity & Univeirsità Poiliteicnica deillei Marchei.
Eiffeindi, M. A. (2016). The
i po
iwe
ir o
if go
io
id co
irpo
irate
i go
ive
irnance
i: Te
io
iri dan
imple
ime
intasi. Jakarta: Saleimba Eimpat.
Eiriandani, R., Wijaya, M. G., & Sulistiawan, D. (2024). Tata ke
ilo
ila pe
irusahaan dan
risiko
i pe
irusahaan: manaje
ime
in laba se
ibagai variabe
il pe
imo
ide
irasi. 10(3), 531–543.
Firmansyah, A., Utami, W., Umar, H., & Mulyani, S. D. (2020). Thei roilei oif deirivativei
instrumeints oin risk reileivancei froim eimeirging markeit noin-financial coimpanieis.
Joiurnal oif Goiveirnancei and Reigulatioin, 9(3), 45–63.
https://doii.oirg/10.22495/jgrv9i2art 3
Ghoizali, I. (2021). Aplikasi Analisis Multivariatei Deingan Proigram IBM SPSS 26.
Badan Peineirbit Univeirsitas Dipoineigoiroi.
Hanggraeini, D. (2010). Manaje
ime
in Risiko
i dan Ke
itidakpastian dalam Dunia Usaha.
Jakarta: Mitra Wacana Meidia.
Huynh, Q. L. (2020). A triplei oif coirpoiratei goiveirnancei, soicial reispoinsibility and
eiarnings manageimeint. Jo
iurnal o
if Asian Finance
i, E
ico
ino
imics and Busine
iss, 7(3),
–40. https://doii.oirg/10.13106/jafeib.2020.voil7.noi3.29
JURNAL ...................................
ISSN: xxxx-xxxx (media online)
Page | 15
Jeinsein, M. C., & Meickling, W. H. (1976). The
io
iry o
if the
i Firm: Manage
irial Be
ihavio
ir,
Age
incy Co
ists and O
iwne
irship Structure
i. Joiurnal oif Financial Eicoinoimics, 3(4),
–360.
Joigiyantoi. (2016). Teioiri Poirtoifoilioi dan Analisis Inveistasi (Eidisi 10). BPFEi.
Juwita, R., eit al. (2020). Ko
imite
i Audit dan Risiko
i Pe
irusahaan. Jurnal Akuntansi dan
Bisnis.
KNKG. (2006). Pe
ido
iman umum go
io
id co
irpo
irate
i go
ive
irnance
i Indo
ine
isia. Koimitei Nasioinal
Keibijakan Goiveirnancei.
Kim, H. Y. (2013). Statistical noiteis foir clinical reiseiarcheirs: Asseissing noirmal
distributioin (2) using skeiwneiss and kurtoisis. Re
isto
irative
i De
intistry & E
indo
ido
intics,
(1), 52–54. https://doii.oirg/10.5395/rdei.2013.38.1.52
Kleiin, A. (2002). Audit coimmitteiei, boiard oif direictoir characteiristics, and eiarnings
manageimeint. Jo
iurnal o
if Acco
iunting and E
ico
ino
imics, 33(3), 375–400.
Laeivein, L., & Leivinei, R. (2009). Bank goiveirnancei, reigulatioin and risk taking. Jo
iurnal
o
if Financial E
ico
ino
imics, 93(2), 259–275.
https://doii.oirg/10.1016/j.jfineicoi.2008.09.003
Leistari, R., & Ningrum, A. (2018). Kualitas Audit dan risiko
i Pe
irusahaan. Jurnal
Akuntansi dan Keiuangan.
Muslichah, M., & Bahri, S. (2021). Pro
ifitabilitas dan Risiko
i Pe
irusahaan. Jurnal
Akuntansi Kointeimpoireir.
Nanda Bakti Laksana, & Asih Handayani. (2022). Kualitas Audit, Ko
imisaris, dan
Risiko
i Pe
irusahaan. Jurnal Riseit Akuntansi.
Noira, R. (2021). Struktur Ke
ipe
imilikan dan Implikasinya dalam Tata Ke
ilo
ila
Pe
irusahaan. Jurnal Ilmu Akuntansi, 5(2), 56–64.
Nur Salma, R., Hartoinoi, J., & Haryoinoi, A. (2023). Institutioinal oiwneirship and firm risk in
Indoineisian banking seictoir. Jurnal Akuntansi dan Inve
istasi, 24(2), 199–210.
Oithmani, H. (2021). Doieis boiard geindeir diveirsity matteir in thei banking seictoir?
Eivideincei froim Tunisia. African De
ive
ilo
ipme
int Re
ivie
iw, 33(1), 14–24.
https://doii.oirg/10.1111/1467-8268.12487
Rahmat Seitiawan, R., eit al. (2023). Pe
iran Wanita dalam De
iwan Dire
iksi dan Risiko
i
Pe
irusahaan. Jurnal Akuntansi dan Keiuangan Indoineisia.
Reiad, C. (2014). Jeinsein and Meickling. The
i Co
irpo
irate
i Financie
irs, 3, 305–360.
https://doii.oirg/10.1057/9781137341280.0038
Sulartoi, L., & Gantinoi, R. (2023). Ke
ipe
imilikan Institusio
inal dan Risiko
i Pe
irusahaan.
Jurnal Ilmiah Akuntansi.
Suteidi, A. (2011). Go
io
id Co
irpo
irate
i Go
ive
irnance
i. Jakarta: Sinar Grafika.
Tarantika, R. A., & Soilikhah, B. (2019). Peingaruh Karakteiristik Peirusahaan,
Karakteiristik Deiwan Koimisaris dan Reiputasi Auditoir Teirhadap Peingungkapan
Manajeimein Risikoi. Jo
iurnal o
if E
ico
ino
imic, Manage
ime
int, Acco
iunting and
Te
ichno
ilo
igy, 2(2), 142–155. https://doii.oirg/10.32500/jeimateich.v2i2.722
Wahab EiAA, Haroin H, Loik CL, Yahya S. 2011. Apakah masalah tata keiloila
peirusahaan? bukti dari transaksi pihak beireilasi di Malaysia.Keimajuan dalam
Eikoinoimi Keiuangan14: 131–164. https:// doii.oirg/10.1108/S1569-
(2011)0000014009
Whitei, H. (1980). A heiteiroiskeidasticity-coinsisteint coivariancei matrix eistimatoir and a
direict teist foir heiteiroiskeidasticity. E
ico
ino
ime
itrica, 48(4), 817–838.
https://doii.oirg/10.2307/1912934
JURNAL ...................................
ISSN: xxxx-xxxx (media online)
Page | 16
Xiei, B., Davidsoin, W. N., & DaDalt, P. J. (2003). Eiarnings manageimeint and coirpoiratei
goiveirnancei: Thei roilei oif thei boiard and thei audit coimmitteiei. Jo
iurnal o
if Co
irpo
irate
i
Finance
i, 9(3), 295–316. https://doii.oirg/10.1016/S0929-1199(02)00006-8
Zulhaimi, H., Nuraprianti, N. R., Akuntansi, P. S., Peindidikan, F., Univeirsitas, B., &
Indoineisia, P. (2019). Pe
ingaruh Pro
ifitabilitas , Ukuran De
iwan Ko
imisaris , dan
Ukuran Pe
irusahaan Te
irhadap Co
irpo
irate
i So
icial Re
ispo
insibility Disclo
isure
i de
iwan
ko
imisaris , pe
ine
ilitian yang dilakuka n pe
irusahaan , dalam pe
ine
ilitian ( Rindawati
dan Dire
iktur utama PT waskita Karya se
ibagai. 7(3), 555–566.